بررسی مزیت نسبی برنج دیلم در ایران

چکیده: امنیت غذایی از مسائل مهمی است که مسئولین هر کشور به آن می پردازند. و در جهت رسیدن به خودکفایی در تولید محصولات استرات‍‍ژیک تلاش می کنند. از جمله این محصولات برنج می باشد، که هر ساله در جهت افزایش تولید ارقام جدیدی با عملکرد بالاتر تولید می شود. در این مطالعه با استفاده از روش پم به بررسی مزیت نسبی تولید و همچنین شاخص¬های حمایتی اولین رقم برنج هیبرید در ایران پرداختیم. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که شاخص drc و scb در هر دو سال مورد بررسی برای این محصول بزرگتر از یک می¬باشد که نشان دهنده عدم مزیت در تولید این محصول می¬باشد. دلیل آن نیز هزینه بالای نهاده¬های داخلی از جمله زمین و نیروی کار، می¬باشد. شاخص¬های npc، npi و epc، همگی نشان دهنده حمایت دولت از تولید کننده می¬باشد. همچنین برای مقایسه بین رقم دیلم و رقم-های بومی و اصلاح شده، شاخص¬های مزیت نسبی و شاخص¬های حمایتی برای ارقام دانه بلند پر محصول و دانه متوسط پر محصول محاسبه شد. نتایج نشان داد، drc و scb، برای ارقام دانه بلند پر محصول در سال اول کوچکتر از یک است، و در سال دوم بزرگتر از یک شده است. در مورد دانه متوسط پر محصول نیز در هر دو سال مورد بررسی بزرگتر از یک است. در نتیجه تولید برنج در ایران می¬تواند دارای مزیت باشد البته اگر بازدهی بالا باشد و تا حد امکان هزینه¬ها را کاهش داد. شاخص¬های حمایتی نیز نشان دهنده این است که سیاست¬های دولت نهایتا به سود تولید کننده¬های برنج بوده است.